Kiedyś taki referacik wstawiłem na jednym z lokalnych forów, które zamknięte jest dla ogółu użytkowników internetu, stąd pozwalam sobie wkleić cały post tutaj. Jeden z użytkowników FORSa zapytał, jak można samodzielnie zmierzyć klasę wędki, dlatego to tu wklejam. Może przyda się też innym
Metoda opisana poniżej pierwotnie została nazwana "Common Cents" i nie ja ją wymyśliłem. Spróbowałem ją tylko opisać po naszemu własnymi słowami.
Opisana na końcu metoda pomiaru wykonana została na kiju Ron Thompson Steelhead Pro Fly #7/8, 270 cm. Dziś zamiast monet, użyłbym czegokolwiek sypkiego (np. cukru) i po prostu na koniec zważyłbym ten "obciążnik"
Miłej lektury
Jak zmierzyć moc i akcję wędki muchowej?
Teoretycznie w ogóle nie ma takiej potrzeby, wszak producenci opisują swoje wyroby podając klasę ATFMA wędziska i jego akcję. Praktyka jednak pokazuje, że to, co w rzeczywistości mamy w ręce zbyt często nijak się ma do opisu wydrukowanego na kijku.
Podejmowano różne próby stworzenia systemu opisywania (pomiarów) wędek muchowych, aż wreszcie świat muszkarstwa doczekał się uniwersalnego, dokładnego i przede wszystkim jednoznacznego i łatwego systemu, który Dr Wiliam Hanneman ochrzcił mianem: „The Common Cents System”.
System ten pozwala na jednoznaczne wyznaczenie akcji wędziska muchowego, jak i jego efektywnej mocy oraz częstotliwości. Tutaj chciałem opisać tylko bardzo w skrócie metodę wyznaczenia akcji i efektywnej mocy wędziska. Całość jest dokładnie opisana po angielsku i dostępna jest pod adresem
www.common-cents.info
Akcja wędziska.
Akcja wędziska określa jego ugięcie pod ciężarem. Jeśli ugięcie wędziska następuje głównie w części szczytowej (około 1/4 długości wędki), to akcja jest określana jako szybka. Kiedy wędka ugina się na całej swojej długości, to ma akcję wolną, ugięcie wędki główne w części środkowej to akcja umiarkowana, a ugięcie mniej więcej na 1/3 długości określane jest jako akcja umiarkowanie szybka.
Oczywiście mowa o ugięciu definicyjnym, czyli koniec w pełni naładowanej wędki odgięty jest od osi prostego kija w bok o 1/3 długości wędki.
Mniej więcej widać to na rysunku poniżej:
W systemie „Common Cents” mierzy się tzw. „kąt akcji” AA (Action Angle), czyli kąt, jaki tworzy styczna do szczytówki obciążonej wygiętej wędki z osią prostej wędki.
Akcję wędki określa się następująco:
Moc wędziska.
Moc wędek muchowych określona jest w klasach ATFMA, które mają odniesienie do wagi pierwszych 30 stóp długości sznura muchowego. Waga sznura rośnie wraz ze wzrostem jego klasy – to jest oczywista oczywistość.
Z definicji w pełni naładowana wędka jest od jej osi o 1/3 swojej długości. Pełne naładowanie wędki powinno nastąpić przy obciążeniu jej linką o klasie ATFMA równej klasie wędziska. Ugięcie wędki o 1/3 jej długości można uzyskać obciążając ją masą równą masie bezwładnej linki, która wywołałaby jej pełne naładowanie.
Dr Wiliam Hanneman wprowadził pojęcie IP czyli Faktyczna Moc. Określa ono ciężar, który podniesiony poziomo umieszczoną wędką spowoduje jej odgięcie od osi o 1/3 długości kija. Jak związać ciężar linek według klas ATFMA z parametrem IP?
Okazało się w praktyce, że jest na to bardzo prosty wzorek:
[1] IP = 10 * (masa linki) + 60 * (numer klasy linki wg ATFMA)
Ponieważ waga linek podawana jest w granach, to trzeba to jeszcze przeliczyć na jakieś „ludzkie” jednostki, które wędkarz zrozumie
1 gran to 0,06479891 grama, więc aby mieć wynik w gramach, to co wyjdzie z powyższego wzorku trzeba jeszcze podzielić przez 15,4321 i otrzymujemy masę, którą trzeba powiesić na poziomym kijku aby go w pełni „naładować”.
Teraz wreszcie najistotniejsze – co nam to mówi o klasie ATFMA linki, którą można użyć do danej wędki?
ERN (Effective Rod Number) – Efektywna Klasa Wędziska.
Parametr ERN określa nam klasę wędziska, podobnie jak ATFMA. Jest to miara siły potrzebna do naładowania wędki. Średnia wędka w klasie ATFMA np. #6 powinna mieć wartość ERN równą 6,5. Wędka opisana jako klasa 6 ATFMA ma prawo być tak opisana, jeśli ERN tej wędki zawiera się w przedziale od 6,0 do 6,99.
Przyporządkowanie klas ATFMA do ERN odbywa się według następującej zasady: środki przedziałów pomiędzy wagami klasy linek stanowią końce przedziałów ERN, średnia wędka w danej klasie ATFMA powinna odpowiadać wtedy środkowi odpowiedniego przedziału ERN. Przyjmuje się, że wewnątrz przedziałów ERN podziałka jest liniowa.
Waga poszczególnych klas linek podana jest niżej w tabeli.
Wszystkie wielkości odpowiadające sobie umieszczone na jednym wykresie widać poniżej (niestety tylko do klasy 8 ATFMA).
Stąd już łatwo wyznaczyć Efektywną Klasę Wędziska. Wystarczy znaleźć taką masę, która wygnie wędkę od osi o 1/3 jej długości i sprawdzić, w którym miejscu na wykresie się to znajduje – taką właśnie klasę wędki mamy. Tylko jak wykonać to technicznie?
Pomiar ERN i AA.
Ja wykonałem to następująco: wędkę umocowałem poziomo na półce około 1,5m nad ziemią. Zmierzyłem jaka jest odległość końcówki szczytówki od podłogi i policzyłem, że do końca eksperymentu powinna się zmniejszyć o 90 cm (bo wędka ma 270 cm, czyli 1/3 tej długości). Do szczytowej przelotki przymocowałem leciuteńki woreczek foliowy. Do woreczka wrzucałem monety prosto z portfela
Gdy szczytówka obniżyła się tak, jak chciałem, przestałem sypać monety do wora
Przyszedł czas na pomiar AA wygiętej szczytówki. Wziąłem pozomicę i kątomierzem zmierzyłem kąt pomiędzy poziomem, a końcem szczytówki – wyszło 65º, czyli akcja umiarkowanie szybka
Potem wysypałem monety z wora i zliczyłem ich wagi (masy każdej z monet można łatwo znaleźć w necie) – wyszło w sumie 239,33gramów, czyli IP = 3693,36 granów. Teraz tylko kilka obliczeń i wynik jest gotowy
Skoro linka klasy #10 waży 280 granów, co daje według wzorku [1] IP - 3400 granów, a linka klasy #11 daje IP = 3960 granów, to mojej wędce bliżej do klasy #11.
Pytanie czy wejdę już w przedział klasy 11 ERN? Środek przedziału ATFMA pomiędzy #10 i #11 to waga linki równa 305 granów, co daje IP = 3650 granów, czyli wędka jest już w zakresie klasy 11 ERN, choć bardzo blisko jej dolnej granicy!
Dlatego linka klasy #10 ATFMA kija do końca nie doładuje, a linka #11 ją lekko przeładuje, ale nie będzie to dla niej jeszcze niebezpieczne, tylko mocniej zmęczy rękę podczas długich połowów.
Starałem się opisać najkrócej, jak potrafiłem
Jakby ktoś chciał pomierzyć swoją muchówkę i by coś było niejasne, to chętnie pomogę